"Chó cắn phá đồ đạc là nỗi lo của nhiều chủ nuôi. Tìm hiểu nguyên nhân, hậu quả và cách xử lý an toàn, hiệu quả để bảo vệ ngôi nhà và sức khỏe thú cưng."
Nuôi chó mang lại niềm vui và sự gắn kết cho nhiều gia đình, nhưng đôi khi chúng lại khiến chủ nuôi đau đầu vì thói quen cắn phá đồ đạc. Từ ghế sofa, giày dép cho đến dây điện, bất cứ thứ gì trong nhà đều có thể trở thành “đồ chơi” cho cún cưng. Vậy nguyên nhân nào khiến chó có hành vi này? Và làm sao để xử lý một cách an toàn – hiệu quả – không gây tổn thương cho thú cưng? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Tai sao các “hoàng thượng” lại hay cắn xé đồ của các con “sen” ?
Hành vi cắn phá không đơn thuần là sự “nghịch ngợm” mà xuất phát từ nhiều yếu tố sinh lý và tâm lý khác nhau. Việc nắm rõ nguyên nhân sẽ giúp chủ nuôi có hướng điều chỉnh phù hợp:
Theo VCA- bệnh viện thú y được thành lập vào 1986, ở chó con, đặc biệt từ 3 – 6 tháng tuổi, quá trình mọc răng sữa và thay răng vĩnh viễn thường gây cảm giác khó chịu, ngứa nướu. Việc gặm nhấm đồ vật giúp chúng giảm bớt cơn ngứa và rèn luyện cơ hàm. Nếu không có đồ chơi chuyên dụng, chó con sẽ tìm đến giày dép, bàn ghế hoặc các vật dụng trong nhà.
Chó con mới mọc răng rất thích cắn phá đồ.
Chó vốn là loài động vật tràn đầy năng lượng, yêu thích các hoạt động ngoài trời và những khoảnh khắc gắn kết cùng chủ . Khi không được dắt đi dạo, chạy nhảy hay tham gia những trò chơi giúp giải tỏa năng lượng, chúng sẽ dễ rơi vào cảm giác bức bối, rồi tìm đến việc cắn phá như một cách “kêu cứu thầm lặng”. Đặc biệt, với những giống chó hiếu động như Husky, Border Collie hay Golden Retriever, nhu cầu ấy càng mạnh mẽ hơn – và nếu thiếu đi sự đồng hành, chúng sẽ dễ buồn bã, cô đơn và trở nên “nghịch phá” hơn bao giờ hết.
Chó sẽ cảm giác bức bối khi không được vận động.
Một nguyên nhân phổ biến khác là hội chứng lo âu chia ly. Khi chủ rời khỏi nhà, chó có thể cảm thấy cô đơn, bất an và dùng hành vi phá phách để giảm căng thẳng. Ngoài ra, môi trường sống thay đổi, xuất hiện thú cưng mới hoặc tiếng ồn lớn cũng có thể khiến chúng bất ổn tâm lý.
Lo lắng cũng dẫn đến hành vi này.
Các nghiên cứu gần đây cho thấy hành vi gặm là bản năng tiến hóa của loài chó, có nguồn gốc từ tổ tiên sói, giúp các cá thể rèn luyện kỹ năng săn mồi, duy trì sức khỏe răng miệng như làm sạch mảng bám, củng cố cấu trúc mô răng và nướu, cũng như hỗ trợ tiêu hóa. Ngoài ra, việc gặm còn được chứng minh giúp chó giảm căng thẳng, lo âu, điều hòa cảm xúc — đặc biệt trong những tình huống bị bỏ một mình hoặc thay đổi môi trường — và kể cả khi sống trong nhà, bản năng đó vẫn tồn tại. Nếu không được cung cấp lựa chọn gặm phù hợp và được định hướng, chó có thể gặm bất cứ vật gì trong tầm với như đồ mềm, quần áo, giày dép, hoặc đồ nội thất, đôi khi gây hại cho cả đồ đạc lẫn sức khỏe của bản thân.
Chó vốn cần có những món đồ chơi an toàn và hấp dẫn để thỏa mãn nhu cầu gặm nhấm – một bản năng tự nhiên gắn liền với sự phát triển răng miệng, giảm căng thẳng và tự tạo niềm vui. Các nghiên cứu hành vi (Applied Animal Behaviour Science, 2021) đã chỉ ra rằng khi không được cung cấp đủ vật liệu gặm phù hợp, chó sẽ dễ dàng chuyển sang cắn phá những đồ vật trong nhà như giày dép, chăn gối hay sofa. ASPCA cũng nhấn mạnh, gặm nhấm không chỉ để chơi mà còn là cách chó giải tỏa năng lượng và cảm xúc; nếu thiếu đi lựa chọn đúng, hành vi này sẽ bị “chuyển hướng” sang các vật dụng cá nhân của chủ. Chính vì vậy, việc chuẩn bị cho chó các món đồ chơi đa dạng, thay đổi thường xuyên và đủ sức hấp dẫn không chỉ giúp bảo vệ ngôi nhà của bạn, mà còn mang lại cho thú cưng sự cân bằng về cả thể chất lẫn tinh thần.
Hành vi này không chỉ gây hư hỏng tài sản mà còn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm:
Nguy cơ sức khỏe: chó có thể nuốt phải dị vật như nhựa, vải, kim loại gây tắc ruột, ngộ độc hoặc tổn thương hệ tiêu hóa.
Tai nạn điện giật: nếu chó gặm dây điện, nguy cơ bỏng, chấn thương hoặc tử vong rất cao.
Tổn thất tài sản: sofa, bàn ghế, giày dép, đồ điện tử bị hư hỏng gây thiệt hại tài chính cho chủ nuôi.
Tăng căng thẳng trong mối quan hệ chủ – thú cưng: hành vi cắn phá liên tục có thể khiến chủ nuôi mất kiên nhẫn và ảnh hưởng đến tình cảm với thú cưng.
Hãy bình tĩnh, tránh quát mắng chó của bạn.
Khi phát hiện thú cưng có thói quen cắn phá, điều quan trọng nhất là giữ bình tĩnh và lựa chọn phương pháp xử lý an toàn, thay vì quát mắng hoặc trừng phạt. Dưới đây là những giải pháp khoa học giúp bạn kiểm soát hành vi này:
Đầu tư các loại đồ chơi chuyên dụng như xương gặm cao su, bóng nhai hoặc đồ chơi gặm bằng nylon bền chắc.
Ưu tiên sản phẩm có độ an toàn cao, không chứa chất độc hại và phù hợp với kích thước hàm của chó.
Thường xuyên thay đổi loại đồ chơi để duy trì sự hứng thú và hạn chế việc chó quay lại cắn phá đồ đạc.
Dành thời gian cho chó vận động tối thiểu 15-30 phút/ngày với các hoạt động như chạy bộ, đi dạo, chơi ném bóng hoặc kéo co.
Song song, áp dụng huấn luyện hành vi cơ bản (ngồi, đứng, “không được”, “thả ra”) để kiểm soát tình huống ngay khi chó có dấu hiệu gặm phá.
Việc rèn luyện vừa giúp tiêu hao năng lượng dư thừa, vừa hình thành thói quen tích cực cho thú cưng.
Huấn luyện cơ bản để cún yêu nghe lời hơn.
Với những chú chó mắc hội chứng lo âu chia ly, hãy tập cho chúng làm quen dần với việc ở nhà một mình bằng cách rời đi trong thời gian ngắn rồi tăng dần.
Tạo môi trường yên tĩnh, để lại mùi hương quen thuộc hoặc nhạc nhẹ nhằm giúp chó cảm thấy an toàn.
Một số trường hợp đặc biệt có thể tham khảo ý kiến bác sĩ thú y về các biện pháp hỗ trợ hành vi.
Đặt giày dép, quần áo, dây điện và các vật dụng dễ hỏng ra ngoài tầm với.
Bố trí không gian sinh hoạt riêng, sạch sẽ, có đủ đồ chơi và chỗ nghỉ ngơi thoải mái để giảm nhu cầu phá phách.
Nếu hành vi cắn phá kéo dài bất thường, kèm theo dấu hiệu nuốt dị vật hoặc rối loạn tiêu hóa, hãy đưa chó đến bác sĩ thú y để kiểm tra.
Ngoài ra, bạn có thể tìm đến các chuyên gia huấn luyện hành vi để nhận được phác đồ điều chỉnh phù hợp cho từng giống và từng cá thể chó.
Để hạn chế tình trạng chó cắn phá đồ đạc, chủ nuôi có thể áp dụng:
Huấn luyện từ sớm: chó con nên được dạy cách phân biệt đồ được phép gặm và đồ cấm.
Lịch trình ổn định: cho chó ăn, đi dạo, nghỉ ngơi theo giờ cố định để giảm lo lắng.
Tương tác thường xuyên: chơi đùa, xoa bóp, trò chuyện với chó để tăng sự gắn kết và giảm buồn chán.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý: thiếu khoáng chất hoặc vitamin đôi khi cũng làm chó muốn gặm đồ để bù đắp.
Trong quá trình điều chỉnh hành vi của chó, nhiều chủ nuôi thường mắc phải một số sai lầm vô tình khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những điều bạn cần tuyệt đối tránh:
Việc đánh đập, la hét không giúp chó hiểu sai đúng, mà chỉ khiến chúng sợ hãi, căng thẳng và gia tăng hành vi phá phách. Thay vào đó, hãy kiên nhẫn sử dụng phương pháp huấn luyện tích cực dựa trên phần thưởng.
Chó là loài động vật giàu cảm xúc và cần sự tương tác thường xuyên. Việc để chúng cô đơn quá lâu dễ dẫn đến lo âu chia ly, từ đó thúc đẩy hành vi cắn phá. Chủ nuôi cần đảm bảo thời gian vận động, chơi đùa và giao tiếp hàng ngày với thú cưng.
Một số người để chó gặm dép cũ, quần áo cũ hoặc xương gà nấu chín. Nhưng ít ai biết rằng thói quen này tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm – các bé có thể nuốt dị vật, hóc xương hoặc thủng ruột. Để các bé luôn an toàn và khỏe mạnh, tốt nhất chúng ta hãy chuẩn bị cho chúng những món đồ chơi gặm chuyên dụng, vừa thỏa mãn bản năng, vừa bảo vệ sức khỏe.”
Cho chó sử dụng đồ chơi an toàn.
Nếu hôm nay bạn cho phép chó gặm một đôi dép cũ, ngày mai lại cấm chúng gặm đôi dép mới, chó sẽ khó phân biệt ranh giới. Sự không nhất quán trong cách xử lý dễ làm chó bối rối và duy trì thói quen xấu.
Chó cắn phá đồ đạc là hành vi phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và phòng ngừa nếu chủ nuôi hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng phương pháp đúng cách. Hãy nhớ rằng, việc xử lý cần dựa trên sự kiên nhẫn – yêu thương – huấn luyện khoa học chứ không phải bằng trừng phạt.
Khi bạn dành đủ sự quan tâm, vận động, chế độ dinh dưỡng và đồ chơi phù hợp, cún cưng sẽ trở nên ngoan ngoãn, ít phá phách hơn và sống hạnh phúc bên gia đình. Hãy để Monmin Pet cùng bạn đồng hành trong hành trình chăm sóc người bạn bốn chân nhé!
Website: https://monminpet.com/
Liên hệ: 0779029133.
Địa chỉ: 1046 Âu Cơ, Phường Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh.